რას ასწავლიან გოგონებს ბავშვობიდანვე?! რა ინფორმაციას უნერგავენ ბიჭებს, რაც საბოლოოდ განსაზღვრავს მათ ქცევას?! და საერთოდ, სადამდე მიგვიყვანა მყარად დამკვიდრებულმა გენდერულმა სტერეოტიპებმა, რომლებიც ძირითადად ქალს აკნინებს, ხოლო კაცს ადიდებს და იმ ჩარჩოებსაც უხსნის, რომლშიც ქალებს უწევთ ყოფნა.
სტერეოტიპების დარღვევა, მოშლა საკმაოდ რთული და ხანგრძლივი პროცესია, რომელსაც წინ უნდა უძღოდეს, პირველ რიგში, განათლება. საზოგადოებამ არ იცის, რატომაა ესა თუ ის დამოკიდებულება და ტრადიცია სტერეოტიპული, რადგან ეს ყველაფერი სრულიად ბუნებრივად მიაჩნია, რადგან ოდითგანვე ასე ასწავლიდნენ. ძალადობა იქცა ჩვენი კულტურის ნაწილად, ამიტომ ხშირად გვიჭირს მისი ამოცნობა.
ოჯახს ქალის ხელი ეტყობა...
ეს ფრაზა ხაზს უსვამს იმას, რომ ქალები მოიაზრებიან მხოლოდ ოჯახური საქმეების „მთავარ გმირებად“, რომ მათ ეს ერთი რამ კარგად გამოსდით, რადგან ოდითგანვე ამას აკეთებდა მისი დედა, ბებია, დიდი ბებია, რომლებიც ბავშვობიდანვე ასწავლიდნენ გოგონებს, როგორ მოუარონ მომავალში ოჯახს. სადღეგრძელოებშიც კი ძირითადად ეს ფრაზა გაიჟღერებს ხოლმე: „სულ ასეთი ლამაზი სუფრები გეშალოთ“.
ბიჭი მემკვიდრეა, გოგოს პატრონი გამოუჩნდება და გათხოვდება..
ეს ერთ-ერთი ის მავნე დამოკიდებულებაა, რომელმაც მრავალჯერ წაახალისა ძალადობა ქალის მიმართ. დამახინჯებული ტრადიციიდან გამომდინარე ოჯახების უმეტესობა მემკვიდრედ მიიჩნევს მხოლოდ ბიჭს. ამას უნერგავენ მათ ბავშვობიდანვე და ბიჭებში ჩნდება ის დამოკიდებულება, რომ მათი და/დები არიან მათ საკუთრებაში უკანონოდ. ამის გამო ბევრი გოგონა აღმოჩენილა ღია ცის ქვეშ და ადრეული ან არასასურველი ქორწინების მსხვერპლი. ქალებმა უბრალოდ არ იციან, რომ მათ ისეთივე უფლება აქვთ ოჯახის ქონებაზე, როგორიც „მემკვიდრე ვაჟს“.
ქალი ნაზი არსებაა...
აქ მოიაზრება, როგორც ქალის გარეგნული მახასიათებლები, ისე ემოციური. კაცები ფიქრობენ, რომ ქალს ჭირდება მხოლოდ სიყვარული. სწორედ „ქალის სინაზემ“ გამოიწვია პროფესიებისა და მოვალეობების გადანაწილება გენდერული ნიშნით, და გაჩნდა ფრაზა: „რაც კაცს შეუძლია, ქალი იმას ვერ შეძლებს“.
რა ქალივით აზროვნებ..
ეს კიდევ ერთხელ ამცირებს ქალს და აფიქრებინებს ბიჭს ან კაცს, რომ ქალად ყოფნა ცუდია. ბიჭებს ასწავლიან, რომ არ შეიძლება „ქალივით ტირილი“,“ქალივით ჭორაობა“, „ქალივით გაპრანჭვა“. ამ თვისებების გამო ისინიც კი ხდებიან დაცინვის, ბულინგის და ძალადობის მსხვერპლნიც.
კაცს ღალატი ეპატიება, ქალს - არა...
ამ კარგად დამკვიდრებულმა დამოკიდებულებამ უამრავი ქალი აქცია როგორც ფსიქოლოგიური, ისე ფიზიკური ძალადობის მსხვერპლად. ბევრი ქალი მოკლეს კიდეც იმის გამო, რომ მოღალატე და მოძალადე ქმრისგან დამოუკიდებლად დაიწყეს ცხოვრება, ფინანსური გაძლიერება და ახალი პირადი ურთიერთობებიც.
რეალურად, ამ სტერეოტიპებისა და დამახინჯებული დამოკიდებულებების, ტრადიციების მსხვრეპლნი არიან, როგორც ქალები, ისე კაცები, მაგრამ საზოგადოება ისევ ამ სტერეოტიპებიდან გამომდინარე მხარს უჭერს მხოლოდ კაცს. კანონი იცავს ქალს, მის უფლებებს, განსხვავებით ამ საზოგადოებისგან. ქალს კი მუდმივად უწევს ბრძოლა არამარტო საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის, არამედ გადარჩენისთვისაც კი.
საბედნიეროდ თანდათან ასპარეზზე ჩნდებიან ქალები, რომლებიც შეიძლება ვინმესთვის გახდნენ მისაბაძი და მოტივაციის მიმცემნი. ისინი უფრო და უფრო ხდებიან ფინანსურად დამოუკიდებლები. ძლიერი ქალები აძლიერებენ სხვა ქალებსაც.
***
ბლოგი მომზადებულია ქალთა საინფორმაციო ცენტრის პროექტის “ქალთა გაძლიერება და სრულფასოვანი მონაწილეობა ადგილობრივი გენდერული პოლიტიკის განხორციელებაში“ ფარგლებში, რომელიც დანიური ორგანიზაცია KVINFO-სა და დანიის საგარეო საქმეთა სამინისტროს მხარდაჭერით ხორციელდება.